Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een psychotherapeutische benadering die gericht is op het veranderen van negatieve denkpatronen en gedrag dat problemen veroorzaakt of in stand houdt. Het is een vorm van psychotherapie die gebaseerd is op de theorie dat onze gedachten, gevoelens en gedragingen met elkaar verbonden zijn en dat we door het veranderen van onze gedachten en gedragingen positieve veranderingen in ons leven kunnen brengen.
CGT werd voor het eerst ontwikkeld in de jaren ’60 en ’70 door de Amerikaanse psychologen Aaron Beck en Albert Ellis. Beck ontwikkelde de theorie van cognitieve therapie, terwijl Ellis de theorie van rationeel-emotieve gedragstherapie (REBT) ontwikkelde. Beide vormen van therapie zijn gebaseerd op dezelfde principes en gebruiken vergelijkbare technieken.
Wat verhelpt cognitieve gedragstherapie?
CGT richt zich op het identificeren en veranderen van negatieve denkpatronen die kunnen leiden tot depressie, angst, verslavingen en andere psychische problemen. Deze denkpatronen worden vaak aangeduid als ‘cognitieve vertekeningen’ en omvatten zaken als ‘zwart-wit denken’, ‘overgeneralisatie’ en ‘mentaal filteren’. Bij zwart-wit denken zie je bijvoorbeeld alleen de extremen en niet de nuances, waardoor je geen alternatieven ziet. Overgeneralisatie betekent dat je op basis van een enkel geval een algemene conclusie trekt, terwijl dat niet terecht is. En bij mentaal filteren selecteer je alleen de negatieve aspecten uit een situatie, waardoor de positieve kanten niet meer zichtbaar zijn.
Deze denkpatronen kunnen leiden tot gevoelens van hulpeloosheid, hopeloosheid en wanhoop. CGT leert cliënten hoe ze deze denkpatronen kunnen herkennen en veranderen door middel van verschillende technieken. Een van de belangrijkste technieken die in CGT wordt gebruikt is de zogenaamde ‘Socratische dialoog’. Dit is een gestructureerde manier van praten waarbij de therapeut de cliënt uitdaagt om zijn of haar denkpatronen te onderzoeken en alternatieve manieren van denken te overwegen.
Leren van nieuwe vaardigheden en gedragingen
Een ander belangrijk onderdeel van CGT is het aanleren van nieuwe vaardigheden en gedragingen. Cliënten leren bijvoorbeeld hoe ze hun gedrag kunnen veranderen om hun doelen te bereiken, hoe ze beter kunnen omgaan met stressvolle situaties en hoe ze hun sociale vaardigheden kunnen verbeteren. Door nieuwe vaardigheden en gedragingen aan te leren, kunnen cliënten hun problemen op een effectievere manier aanpakken.
CGT is een relatief kortdurende therapie, waarbij cliënten meestal tussen de 6 en 20 sessies bijwonen, afhankelijk van de aard en de ernst van hun problemen. Het is een gestructureerde therapie die gericht is op het behalen van specifieke doelen en die gebruik maakt van verschillende technieken en oefeningen. Hierdoor is CGT over het algemeen effectief en efficiënt.
Onderzoek heeft aangetoond dat CGT een effectieve behandeling kan zijn voor een breed scala aan psychische problemen, waaronder depressie, angststoornissen, posttraumatische stressstoornis, obsessief-compulsieve stoornis, eetstoornissen en verslavingen. Het is ook een veelgebruikte therapie bij de behandeling van kinderen en adolescenten. Bij psycholoog op afstand is het mogelijk de therapie op afstand te volgen.
Voordelen van CGT therapie
Een van de voordelen van CGT is dat het zich richt op het aanleren van praktische vaardigheden die cliënten kunnen gebruiken om hun problemen op te lossen. Cliënten leren bijvoorbeeld hoe ze hun denkpatronen kunnen veranderen om hun stemming te verbeteren of hoe ze zich beter kunnen ontspannen om met angst om te gaan. Door deze vaardigheden te leren, kunnen cliënten zelfstandig werken aan het verbeteren van hun psychische welzijn.
Een ander voordeel van CGT is dat het een gestructureerde benadering is die zich richt op specifieke doelen. Cliënten weten wat ze kunnen verwachten en wat er van hen wordt verwacht, wat kan helpen om de motivatie te vergroten. De therapeut werkt samen met de cliënt om doelen te stellen en een plan te maken om deze doelen te bereiken. Hierdoor is CGT een doelgerichte en resultaatgerichte therapie.
Hoewel CGT een effectieve therapie kan zijn voor veel mensen, is het niet voor iedereen geschikt. Sommige mensen kunnen baat hebben bij een meer diepgaande psychoanalytische benadering of een meer lichaamsgerichte benadering, zoals bijvoorbeeld bij traumabehandelingen. Het is daarom belangrijk om samen met een professional te bepalen welke therapie het meest geschikt is voor een individuele situatie.
Cognitieve gedragstherapie is een gestructureerde, kortdurende therapie die gericht is op het veranderen van negatieve denkpatronen en gedrag dat problemen veroorzaakt of in stand houdt. Het is een effectieve therapie voor een breed scala aan psychische problemen en biedt cliënten praktische vaardigheden om hun problemen op te lossen. Door te werken aan specifieke doelen en het aanleren van nieuwe vaardigheden, kunnen cliënten een positieve verandering in hun leven teweegbrengen.
